Dalak kisti, dalak mor renkli, yumuşak ve elastik bir yapıda olan, vücudun önemli organlarından biridir. Kaburga kafesinin hemen altında, karın bölgesinin ise sol üst kısmında bulunur. Vücut için önemli görevleri vardır. Kan hücre üretimi, bağışıklık sistemi sağlığı gibi önemli fonksiyonları olan dalak vücutta kan depolama görevi üstlenir.
Vücut ihtiyaç duyduğu zaman kan ihtiyacını dalaktan karşılar. Dalak kisti, Dalakta oluşan ve içi sıvı ile dolu iyi huylu oluşumlar olarak tanımlanabilir. Bazı durumda oluşan kistlerin kötü huylu çıkma olasılığı da vardır.
Dalakta hangi tür kistler oluşur?
Psödokist (Yalancı kistler): Yalancı kistler dalakta meydana gelen kistlerin yaklaşık %80'inden sorumludur. Daha çok yaralanma, enfeksiyon ve dalak enfarküsü nedeniyle oluşur.
Hidatik kistler (Parazit kistleri): Dalakta hidatik kistlerin oluşma oranı yaklaşık %10'dur.
Konjentinal (Doğumsal kistler): Gerçek Tip1 kist olarak dalakta oluşan kist türleridir.
Damar ile alakalı kistler: Pıhtı oluşumu, dalak yaralanması ve hemanjiomatozis nedeniyle meydana gelen kist türleridir.
Enfeksiyonlar: Tüberkiloz ve hidatik kistler nedeniyle meydana gelen enfeksiyonlardır. Karaciğer apsesi %1-0,7 arasında bölgede enfeksiyon kaynaklı kist oluşumuna yol açar.
Vetrikülo peritoneal şant: Periton ve beyin arasına katater yerleşmesidir.
Dalakta kist nasıl teşhis edilir?
Dalakta kist meydana geldiğinde genelde herhangi bir belirti yaşanmaz. Bazı hastalarda ise karın üst kısmında ağrı, mide bulantısı ve kusma gibi şikâyetler görülür. Teşhis için doktor bazı tetkikler uygular. Bu tetkikler;
Bilgisayarlı tomografi: Bilgisayarlı tomografi ile dalakta meydana gelen kist kolaylıkla tespit edilebilir. Tomografi farklı bir hastalığı tanımak için yapılsa bile dalaktaki kist bu sayede açığa çıkabilir.
Ultrasonografi: Hastanın şikâyetlerine yönelik yapılan ultrasonografi sayesinde dalakta kist kolaylıkla tespit edilebilir.
Dalak kisti tedavisi nasıl yapılır?
Dalakta meydana gelen ve kanama riskine yol açan 5 santimden büyük kistler operasyon ile çıkarılır. Dalak kistinin çıkarılma işlemi genellikle laparoskopi ya da robotik cerrahi eşliğinde gerçekleştirilir. Bu teknikler ile kist ya tamamen çıkarılır ya da kist ile dalağın bir kısmı ya da tümü alınabilir. Cerrahi anında damar kapatma sisteminin veya ultrasonik dissektörün kullanımı oluşabilecek kanama riskini minimuma indirir. Laparoskopi tekniği ile dalağın ön kısmına konumlanan kistler kolaylıkla çıkarılabilir. Ancak dalağın arka kısmına konumlanan kistlerin çıkarılması bir hayli zordur. Robotik cerrahi ile dalağın arka kısmına konumlanan kistler daha rahat alınır. Dalakta meydana gelen kist çok ciddi problemlere yol açmıyorsa dalağın ameliyat ile alınması tercih edilmez. Çünkü dalak bağışıklık sistemi sağlığı için oldukça önemlidir. Özel durumlarda dalağın bir kısmı alınarak cerrahi tamamlanabilir. Eğer dalak tamamen alınırsa hastada hayatı boyunca %5 oranında kan zehirlemesi riski oluşabilir.
Dalak ameliyatının sonucu nasıl olur?
Yapılan bir araştırma sonucuna göre dalakta kist nedeniyle ameliyat olmuş hastaların yarından fazlasında tekrar kist oluştuğu belirlenmiştir. Dalak kisti ameliyatından sonra kistin tekrar meydana gelmesini engellemek için kist duvarının tamamen çıkarılması gerekir ya da kist içinin bağırsakları saran yağlı dokunun doldurulması gerekir.
